Podstawa prawna:

OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 10 listopada 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego; (uwaga: zmiany późniejsze nie dotyczą leczenia żywieniowego, dlatego odnosimy do ostatniego tekstu jednolitego)

Zasady sprawozdawania i rozliczania świadczeń żywieniowych określa aktualne ZARZĄDZENIE PREZESA NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne oraz leczenie szpitalne – świadczenia wysokospecjalistyczne. – ZARZĄDZENIE Nr 184/2019/DSOZ PREZESA NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA z dnia 31 grudnia 2019 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne oraz leczenie szpitalne – świadczenia wysokospecjalistyczne  – to ostatnie zarządzenie zawierające wszystkie załączniki dotyczące leczenia żywieniowego.

 

Przesiewowa ocena stanu odżywienia

W szpitalach, które realizują umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia, obowiązkowo oceniany jest stan odżywienia wszystkich przyjmowanych na leczenie pacjentów. Przesiewowa Ocena Stanu Odżywienia powinna być wykonana na początku leczenia, na wszystkich oddziałach szpitalnych (oprócz Szpitalnego Oddziału Ratunkowego lub Izby Przyjęć). Jeśli chory przebywa w szpitalu krócej niż trzy dni, przesiewowa ocena stanu odżywienia  nie jest wykonywana na oddziałach okulistycznym, otolaryngologicznym, alergologicznym oraz ortopedii i traumatologii narządu ruchu.

Dokument oceniający stan odżywienia to obowiązkowy element indywidualnej dokumentacji medycznej każdego pacjenta leczonego w szpitalu.

Do oceny stanu odżywienia pacjentów dorosłych używana jest skala NRS 2002 lub SGA . Większość polskich szpitali używa skali NRS 2002.

 

SKALA NRS 2002
SKALA SGA

Leczenie żywieniowe na oddziałach szpitalnych

Żywienie dojelitowe i pozajelitowe (w 3 wersjach) to procedury umieszczone w katalogu 1 c – świadczenia do sumowania. Mogą one być rozliczane łącznie ze świadczeniami z 4 podstawowych katalogów szpitalnych:

1a – procedury JGP we wszystkich zakresach szpitalnych (oprócz OAiIT, gdzie żywienie dojelitowe i pozajelitowe wlicza się do oceny pacjentów w skali TISS-28 która z kolei przekłada się na wycenę osobodnia w  OAiIT)

1b – świadczenia odrębne (np. osobodni do radioterapii),

1e – świadczenia chemioterapia,

1g – świadczenia programy lekowe.

 

Aktualnie finansowane są przez NFZ następujące procedury żywieniowe z katalogu 1c:

5.53.01.0000006 – Żywienie dojelitowe

5.53.01.0001434 – Żywienie pozajelitowe immunomodulujące

5.53.01.0001468 – Kompletne żywienie pozajelitowe

5.53.01.0001416 – Częściowe niekompletne żywienie pozajelitowe

 

Jeśli leczony w szpitalu pacjent jest żywiony pozajelitowo lub dojelitowo przez sztuczny dostęp, to oprócz stawki za podstawową grupę JGP czy osobodzień (chemioterapia, radioterapia), szpital ma prawo zsumować i rozliczyć np. procedurę 5.53.01.0000006 – Żywienie dojelitowe za każdy dzień żywienia oznaczony datą. Procedury żywieniowe „zużywają” punkty z zakresu szpitalnego, do którego zostały zsumowane i jednocześnie podnoszą wartość rozliczonych hospitalizacji.

 

Sprawozdawanie leczenia żywieniowego dorosłych pacjentów w celu uzyskania finansowania z Narodowego Funduszu Zdrowia wygląda następująco:

 

  1. Wykonanie przesiewowej oceny stanu odżywienia – jeśli wynik badania wskazuje na zasadność wdrożenia leczenia żywieniowego przez sztuczny dostęp, należy dokonać kwalifikacji i wypełnić załącznik 6a (Karta kwalifikacji dorosłych do leczenia żywieniowego).
  2. Podczas prowadzenia leczenia żywieniowego należy systematycznie wypełniać załącznik 6b (Karta leczenia żywieniowego dorosłych)
  3. W przypadku zastosowania żywienia pozajelitowego przez centralny dostęp naczyniowy, należy wypełniać załącznik 6g (Karta obserwacji centralnego cewnika naczyniowego).

 

Załącznik 6a (Karta kwalifikacji dorosłych do leczenia żywieniowego)
Załącznik 6b (Karta leczenia żywieniowego dorosłych)
Załącznik 6g (Karta obserwacji centralnego cewnika naczyniowego)

 

 

UWAGA:

Zdarzają się sytuacje kliniczne, w których zasadne jest jednoczasowe stosowanie i rozliczanie dwóch procedur – żywienie dojelitowe oraz kompletne żywienie pozajelitowe.

Są to sytuacje, które można określić następująco:

  1. Pacjenci żywieni dojelitowo nie tolerujący niezbędnej ilości żywienia wymagają uzupełnienia żywienia drogą pozajelitową.
  2. Pacjenci żywieni pozajelitowo, u których powraca możliwość żywienia dojelitowego.
  3. Łączone żywienie pozajelitowe i dojelitowe w okresie adaptacji przewodu pokarmowego.

Nie ma technicznych przeszkód ani ograniczeń w sprawozdawaniu i rozliczaniu z płatnikiem obu świadczeń tego samego dnia, jednak powody kliniczne, dla których pacjent otrzymuje obie formy leczenia żywieniowego, muszą być dokładnie opisane w dokumentacji medycznej pacjenta, aby w przypadku kontroli płatnika uzasadnić zasadność jednoczasowego rozliczenia obu procedur.

 

UWAGA:

U pacjentów onkologicznych żywienie dojelitowe i pozajelitowe może być rozliczane w zakresach nielimitowanych w ramach tzw. pakietu onkologicznego. znajdują się także w katalogu 3b jako   PRODUKTY  ROZLICZENIOWE  DEDYKOWANE DLA ŚWIADCZEŃ  UDZIELANYCH  NA  PODSTAWIE  KARTY  DIAGNOSTYKI  I  LECZENIA ONKOLOGICZNEGO. W praktyce oznacza to, że nawet jeśli dany oddział wykona więcej świadczeń niż zakładał plan, Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia zapłaci za wszystkie wykonane świadczenia.

 

Leczenie żywieniowe na Oddziałach Anestezjologii i Intensywnej Terapii (OAiIT)

Leczenie żywieniowe stosowane na Oddziałach Anestezjologii i Intensywnej Terapii (OAiIT) podnosi wartość punktową oceny stanu pacjenta w skali TISS-28, a zatem podwyższa wartość rozliczanego osobodnia.

b) Żywienie pozajelitowe – 3 pkt.
c) Żywienie enteralne (sonda) – 2 pkt. 

 

Suma punktów, jakie należy doliczyć pacjentowi żywionemu pozajelitowo na OAiIT to 6 (3 za samo żywienie pozajelitowe plus 1 pkt za opatrunki plus 2 za cewnik w żyle centralnej)

Pacjent żywiony dojelitowo przez PEG to w sumie 5 punktów w skali TISS-28 (2 za żywienie enteralne plus 3 za pielęgnację drenaży).

 

W sytuacji udzielania świadczeń w oddziale anestezjologii i intensywnej terapii  związanych z żywieniem dojelitowym lub żywieniem pozajelitowym, świadczeniodawca zobowiązany jest do prowadzenia dokumentacji dodatkowej, zgodnie ze wzorami określonymi w załącznikach nr 6a–6g do zarządzenia. Dokumentację związaną z leczeniem żywieniowym dołącza się do historii choroby.

 

Należy jeszcze raz podkreślić, że żywienie dojelitowe może być rozliczone tylko wtedy, jeśli pacjent jest żywiony dietą przemysłową (nie wolno rozliczać procedury żywienia do sumowania, jeśli pacjent otrzymuje zmiksowaną dietę kuchenną). Opis świadczenia znajduje się w skali TISS – 28 (vide poniżej).

 

Od 1 stycznia 2019 r. dla każdej doby pobytu pacjenta w OAiIT szpitale sprawozdają w raportach statystycznych szczegółowe czynności wykonywane w opiece nad pacjentem, poprzez produkty statystyczne, określone w załączniku nr 4a (skala TISS – 28) do zarządzenia. Wersję papierową karty należy dołączyć do historii choroby. W przypadku leczenia żywieniowego, najnowsza wersja skali TISS – 28 uzupełniona o kody świadczeń wygląda następująco:

 

5. Metabolizm

       5.57.01.0005001                             METABOLIZM – ŻYWIENIE POZAJELITOWE                b) Żywienie pozajelitowe – 3 pkt.

Podaż drogą cewnika założonego do żyły centralnej kompletnych mieszanin do żywienia pozajelitowego.
Do punktacji nie wlicza się podaży samej glukozy lub roztworów o niskiej osmolarności drogą żył obwodowych.
Zalecana podaż energii to 7,5 – 20 kcal/kg mc/dobę (w ostrej fazie katabolicznej) oraz > 20 kcal/kg mc/dobę (w fazie anabolicznej).
Konieczność prowadzenia dodatkowej dokumentacji zgodnie ze wzorami określonymi w załącznikach nr 6a–6g do zarządzenia.

5.57.01.0005002                           METABOLIZM – ŻYWIENIE DOJELITOWE                     c) Żywienie dojelitowe (enteralne) – 2 pkt.

Żywienie dietą przemysłową drogą dostępu sztucznego niezależnie od jego wprowadzenia: przez usta, nos, PEG, gastrostomia, jejunostomia. Zalecana podaż energii to 7,5 – 20 kcal/kg mc/dobę (w ostrej fazie katabolicznej) oraz > 20 kcal/kg mc/dobę (w fazie anabolicznej).
Konieczność prowadzenia dodatkowej dokumentacji zgodnie ze wzorami określonymi  w załącznikach nr 6a–6g do zarządzenia.